Çocuğunuzda işitme kaybı olduğunu yeni öğrenmiş olabilirsiniz. İşitme kaybı olan çocuğunuzla nasıl iletişime geçeceğinizi bilmiyor da olabilirsiniz.
Çocuğunuzla iletişim kurarken bazen beklediğiniz tepkileri alamayabilirsiniz. Beklediğiniz tepkileri alamasanız bile çocuklar anne ve babalarıyla iletişime açıklardır. Bu yüzden çocuğunuzla iletişim kurmaktan vazgeçmeyin.
Öncelikle konuşmadan önce çocuğunuzun dikkatini çekin. Bunun için el sallayabilir, masaya tıklatabilir ya da omuzlarına hafifçe dokunabilirsiniz. Göz teması kurmak insanlar arasında iletişimsel bir bağ kurmanın en güçlü yoludur. Bu yüzden çocuğunuzla konuşurken göz teması kurduğunuzdan ve yüzünüzü görebildiğinden emin olun.
Başka bir odadan bağırarak ya da dolaşarak konuşmaktan kaçının ki karşınızdaki çocuğun sizi duyması ya da dudak okuması zor bir hale gelmesin. Uzun cümleler yerine kısa ve anlaşılır cümleler kullanmak çocuğunuzun sizin söylediklerinizi daha kolay bir şekilde takip edebilmesine yardımcı olur. Konuşurken ağzınızı elinizle kapatmamaya ya da bir şeyler yememeye özen gösterin. Gerektiğinde konuşmalarınızı el hareketlerinizle desteklemekten çekinmeyin.
Arka plandaki gürültüyü olabildiğince azaltın. Birlikte oyun oynarken ya da kitap okurken fazladan gürültü olmamasına dikkat edin.
Ailece geçirilen zamanlarda örneğin yemek yemek oyun oynamak gibi sıra alarak konuşmayı alışkanlık haline getirebilirsiniz. Böylelikle çocuğunuz dışlanmış hissetmez ve konuşmaları takip edebilmesi kolaylaşır.
Çocuğunuzun iletişim ve konuşma girişimlerini destekleyin, yanıtsız bırakmayın ve övün. Çocuğunuz yerine cevap vermekten ve iletişim kurmaktan kaçının çünkü bu onun kendine olan güvenini zedeleyebilir.
Ebeveyn ile çocuk arasındaki iki yönlü iletişim oldukça önemlidir. Çocuğunuzla olan iletişiminizi güçlendirmek için onun dikkatini ve ilgisini çeken şeyleri takip etmeye özen gösterin. Sohbet sırasında konuşulan konuyu çok fazla kontrol etmeye çalışmaktan kaçının.
Çocuğunuzla duyguları hakkında konuşun. Davranışlarıyla size belli ettiği duyguları anlamlandırmasında yardımcı olun. Üzgün müsün? Mutlu oldun mu? gibi basit yanıtlar verebilirsiniz.
Evet ya da hayır olarak cevap verilebilecek sorular yerine açık uçlu sorular tercih edebilirsiniz. Günlük aktivitelere de çocuğunuzu dahil ederek- yemek yapmak, alışveriş, çamaşır asmak- onunla iletişim kurma fırsatınızı arttırmış olursunuz.
Bütün bunların yanında önemli olan çocuğunuzla iletişim kurabileceğiniz her fırsatı değerlendirmeniz, onu geri çevirmemeniz ve teşvik etmenizdir.
Elif Şimşek
Psikolog
Luden Özel Keşif Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Kaynak: www.ndcs.org.uk
İşitme Engelli Çocuklar Aile Eğitim Rehberi
